ŞİNŞİLLA YETİŞTİRİCİLİĞİ

1. Şinşillanın Genel özellikleri

Kürk hayvanları arasında en kaliteli ve pahalı kürke sahip olan şinşillanın anavatanı Güney Amerika’dır. Şinşilla uysal, temiz ve sevimli bir hayvandır. Resimde görüldüğü gibi görünüş olarak sincaba benzemekle birlikte, vücudu daha yuvarlak, kuyruğu ise daha kısa ve az tüylüdür. Ergin bir dişi şinşillanın canlı ağırlığı yaklaşık 400-600 gram olup, erkek şinsillalardan 50-100 gram daha ağırdırlar. Vücutları 25-30 cm, kuyrukları ise 10-20 cm uzunluktadır. Geceleri daha aktif olan şinşillalar gündüzleri genellikle uyurlar. Şinşillanın başı vücuduna oranla çok daha büyüktür ve alt ve üst çenesinde son derece keskin dişlere sahiptir. , yuvarlak ve siyah renklidir. Kulak uzunluğu yaklaşık 2.5 cm’dir. ön bacakları beş parmaklı ve çok kısa, arka bacakları ise uzun ve kuvvetlidir. Şinşilla bir fırçaya benzeyen kuyruğunu dengede kalmak için kullanır. Dişi şinşilla erkeğe göre daha saldırgandır. Şinşillaların yaşama süreleri 12-20 yıl arasında değişmektedir.


Resim 1: Ergin bir şinşilla

2. Şinşillanın Üreme özellikleri

Şinşillalar yıl boyu kızgınlık gösterebilirler, yani üretilebilirler. Ancak kızgınlığın en yoğun olarak görüldüğü dönem Kasım-Mayıs aylarıdır. Bu dönemde dişi şinşillalar eğer gebe kalmaz iseler 28-35 gün arayla kızgınlık gösterirler. Şinşillalar üreme hücrelerini doğumlarından yaklaşık 5-6 ay sonra üretmeye başlarlar. Yani çiftleştirilebilirler. Ancak bu dönemlerde dişi şinşillanın ve üreme organlarının gelişimi tam olarak tamamlanmamıştır. Bu nedenle gerek kendi gerekse yavrularının gelişmelerinde herhangi bir gerilemeye neden olmamak için 8-9 aylık yaşa ulaşıncaya kadar çiftleşmesine izin verilmemelidir. Şinşillalar, doğada bir erkek ve bir dişi şeklinde çiftleşebilirlerken, çiftlik şartlarında bir erkek birden fazla dişi ile çiftleşebilmektedir. Ancak yüksek bir yavru verimi elde edilmesi için uygulamada bir erkek yaklaşık 4 ila 6 dişi ile çiftleştirilmelidir. Şinşilla yetiştiriciliğine yeni başlayan yetiştiriciler aşımda bir erkek ile bir dişi, deneyimli yetiştiriciler ise bir erkek ile birden fazla dişi şeklinde çiftleştirme yöntemini tercih etmelidirler. Şinşillada gebelik süresi yaklaşık 111 gündür. Doğum genellikle sabahın erken saatlerinde olur. Bir doğumda yaklaşık 2 ila 6 adet yavru doğar. Gebe şinşillalar, doğum öncesi yuva yapmazlar. Yavrular gözleri açık, dişleri mevcut ve vücutları tüylü şekilde doğarlar. Rahatça hareket etme yeteneğine sahip yavrular bir hafta içerisinde katı yiyecekleri yemeye başlarlar. Fakat yavru şinşillalar 6 ila 8 haftalık oluncaya kadar sütten kesilmemelidirler. Bu dönemlere kadar canlı ağırlıkları yaklaşık 225-250 grama ulaşır. Sütten kesilen yavrular annelerinden ayrılarak ayrı kafeslere alınırlar. Bir dişi şinşilla 12-15 yıl süreyle damızlıkta kullanılabilmektedir.

3. Şinşilla Kürkünün özellikleri ve Post Elde Edilmesi

Şinşilla kürkü, kül-sarımtırak veya gümüşi renktedir. Kürk çok sıkı olup, her cm2’de 20.000 kadar tüy bulunur. Tüy uzunlukları 1.5-2.5 cm arasındadır ve post üzerinde dik açı yapacak şekilde dururlar. Postta uzun koruyucu, orta koruyucu ve alt-ince olmak üzere üç tipte tüy bulunmaktadır. Alt-ince lifler uzunlukları boyunca üç farklı renktedirler. Alt-ince liflerin dip kısımları mavi, orta kısımları beyaz, uç kısımları ise hafifçe renklidir. Bu durum kürke üflenerek incelendiğinde kolayca fark edilir. En kaliteli kürklerde yün uçları çelik mavisi gri, dipleri ise ince mavisi gri renktedir.

Post elde etmek için şinşillalar deri ve kürkün en uygun olduğu yaş ve mevsimde öldürülmelidirler. öldürme için en uygun yaş besleme ve geliştirme düzeyine göre değişmekle birlikte doğumdan sonraki 10-14’ üncü aylarıdır. En uygun öldürme mevsimi ise, Aralık-Mart arasıdır. Deri ve kürkün, öldürme için uygunluğunu saptamak için kürke, boynun gerisinden geriye, yanı omurgaya doğru üflenir. Eğer deri açık ten renginde ise deri ve kürk olgunlaşmasının yeterli, mavi renkte ise yetersiz düzeyde olduğuna karar verilir. öldürme için çeşitli yöntemler kullanılabilir. Ancak deri ve kürke en az zarar verdiği için hayvanı kloroform gibi bayıltıcılarla bayıltma veya boynunu kırarak öldürme en yaygın olarak kullanılan yöntemlerdir.

öldürme işleminden sonra, hayvanın ilk olarak ön ve arka ayakları ile kuyruk kısmı kesilir. Daha sonra deri, karından baş ucuna kadar ve arka ayakları da iç kısmının ortasından kesilerek post vücuttan çıkartılır. Yüzme işlemi uygulanırken posta herhangi bir zarar vermeden, düzgün bir şekilde çıkartılmasına dikkat edilmelidir. Yüzme işleminin tamamlanmasından sonra post kurutmaya alınmalıdır. Bunun için kurutma tahtaları tercih edilmeli ve post tüylü kısmı tahtaya değecek şekilde gerdirilerek asılmalıdır. Kurutma işlemi, iyi havalandırılabilen odalarda, 4 ila 5 gün süreyle yapılmalıdır. Kurutma süresince oda içi sıcaklığı 10-16 oC, nisbi nemi ise % 55 civarında olmalıdır. Kurutma işleminin tamamlanmasından sonra kurutma tahtalarından çıkartılan postlar, 4 ila 5oC sıcaklığa ve düşük rutubete sahip odalarda saklanmalıdırlar. Postların bu odalara yerleştirilmelerinde deri deriye gelecek şekilde dizilmelerine özen gösterilmelidir.



Resim 2: Şinşilla ve yavruları


kaynak:http://www.tarimkutuphanesi.com/SINSILLA_YETISTIRICILIGI_00124.html